Bez czarny... w roli głównej białe kwiaty

Czarny bez (Sambucus nigra) w Polsce jest rośliną pospolitą. Rośnie przy drogach, w ogrodach i sadach, na skraju łąk i lasów, na nieużytkach i przy domostwach. Jest to jedna z najstarszych roślin wykorzystywanych w lecznictwie. W starożytności stosowano ją jako lek wykrztuśny, ale również jako barwnik do farbowania włosów. Średniowieczna medycyna klasztorna wykorzystywała czarny bez jako środek uniwersalny w leczeniu wszelkich chorób. Surowcem zielarskim są kwiaty, które po ususzeniu przechowujemy w ciemnych pojemnikach. Kwiaty zawierają flawonoidy, kwasy fenolowe i organiczne, triterpeny, śluzy i garbniki, sterole oraz sole mineralne. Działają wykrztuśnie, napotnie, przeciwgorączkowo i moczopędnie. Zalecane są na grypę i przeziębienie, a także wspomagająco w stanach zapalnych dróg moczowych i chorobach reumatycznych. Pomagają również przy bólu głowy, w migrenie i bezsenności. Zewnętrznie naparu z kwiatów używamy do płukania jamy ustnej i gardła.

Pamiętajmy! Nie wolno spożywać świeżych kwiatów i owoców czarnego bzu, bo zawierają toksyczny składnik sambunigrynę.

Napar

Łyżkę suszonych kwiatów zalewamy szklanką wrzącej wody i odstawiamy na 15 minut. Pierwszego dnia wypijamy 3 szklanki ciepłego naparu, a w dniach kolejnych po 2. Napar jest doskonałym środkiem na gorączkę, chrypkę i suchy kaszel.

Syrop z kwiatów

30-40 dużych baldachów czarnego bzu układamy w słoju przekładając plastrami cytryny (bez pestek). Całość zalewamy przestudzonym syropem sporządzonym w proporcji 1 kg cukru na litr wody. Słój przykrywamy warstwą gazy i odstawiamy na 2-3 dni w ciemne miejsce, codziennie mieszając jego zawartość drewnianą łyżką. Po tym czasie nalew cedzimy, kwiaty dokładnie odciskamy, a uzyskany syrop gotujemy przez 5 minut i rozlewamy do słoiczków.